Door Tom Peek
Nu we bijna alle onderdelen van een longline-setup behandeld hebben gaan we nu kijken naar het pulley-system. Slackline sets gebruiken ratels om de lijn mee op te spannen. Ratels zijn echter niet geschikt voor het aanspannen van een longline. Zoals ik al eerder heb besproken, hebben longline webbings een bepaalde rek. In het geval dat een lijn 10% uitrekt voordat deze strak gespannen is, wil dat zeggen dat 10% van de lijn ingetrokken moet worden om hem op te spannen. Op een lengte van 50 meter zou je dan 5 meter lijn naar binnen moeten trekken. De spoel van een slackline ratel kan zo’n 2 meter aan lijn oprollen voordat deze vol zit. Hierdoor kun je met een ratel nooit de gewenste spanning bereiken. Ook zitten longlines vaak wat hoger in de boom, waardoor het niet praktisch is om bij de ratelarm te kunnen en op te kunnen spannen.
Een pulley-system lost dit probleem op. Dit systeem is over het algemeen de meest gebruikte manier om longlines op te spannen. Zoals ik al eerder zei is de pulley de meest ingewikkelde component. Een pulley-system bestaat vaak uit wel 10-15 onderdelen die allemaal samenwerken om een lijn op te spannen. Voordat we alle individuele onderdelen gaan belichten, is het belangrijk om te begrijpen wat de fundamentele principes zijn achter een pulley-system. Zoals de naam al zegt gebruikt een pulley-system pulleys, oftewel katrollen, om een longline mee op te spannen. Deze worden al heel lang gebruikt als mechanische versterker van kracht. Dat wil zeggen dat de kracht die je in een systeem stopt, versterkt wordt als output. In het geval van een longline pulley-system is het gebruikelijk om een 5:1 base-system te bouwen. Hier wordt de kracht die in het systeem gaat, de 1, vervijfvoudigd als output.
Om deze vervijfvoudiging van de kracht te bereiken, worden twee dubbele katrollen gebruikt, zoals in onderstaande foto. Omdat een pulley-system bestaat uit 10-15 onderdelen, leg ik het hele systeem uit in een aantal artikelen. In dit eerste artikel geef ik uitleg over het belangrijkste onderdeel, namelijk de pulleys zelf. De twee dubbele katrollen zijn de basis van een pulley-system. Een aantal factoren zijn belangrijk om te weten over de dubbele katrollen.
Er zijn twee soorten katrollen; namelijk katrollen waarbij de katrolschijf draait om een kogellager en katrollen waarbij de katrolschijf met een huls direct om de as heen draait. Katrollen met kogellagers hebben veel minder wrijving dan katrollen met een huls en zijn daarom veel geschikter voor het slacklinen. Katrollen met kogellagers zijn iets duurder in aanschaf maar zijn het zeker waard. Je longlines span je veel makkelijker en dan heb je meer energie over om te lopen. Ten tweede is het belangrijk om de breeksterkte en de safety factor van je pulleys te weten. Je wilt tenslotte nooit over de Working Load Limit van je pulleys gaan. Denk ook aan het principe dat de lijn altijd de minst sterke component moet zijn in het systeem. Naar buiten toe wordt alles steeds sterker, de bandschlinges om de boom zijn bijvoorbeeld het sterkst. Je wilt geen pulleys die eerder zullen breken dan je lijn!
De eigenschappen van je katrollen zin een belangrijke factor om te bepalen welke voor jou geschikt zijn. Sommige katrollen zijn bijvoorbeeld erg zwaar, en andere katrollen weer heel erg licht (bijvoorbeeld de HangOver van Slacktivity). Niemand wil overbodige zware gear met zich meedragen bij het longlinen. Over het algemeen zijn de zwaardere katrollen wel wat sterker en efficïenter. In je longline setup is het wel moeilijker om te lopen met zwaardere katrollen in je setup. Deze bewegen namelijk wel met de lijn mee en veroorzaken hardere swings.
De grootte van de katrolschijf heeft ook invloed op de setup. Grotere katrolschijven rollen over het algemeen efficiënter en zijn makkelijker om je lijn mee op te spannen. Een wiel is gemakkelijker om in beweging te brengen naarmate deze verder van de as verwijderd is. Een andere belangrijke eigenschap is de grootte van bevestigingsgaten van de katrollen. Het is handig om allerlei soorten shackles te kunnen bevestigen aan je katrollen, zodat je variërende setups kunt maken. Verder zit er nog een klein bevestigingsgat in je dubbelkatrol. De grootte hiervan kan een verschil maken in hoe je andere materialen, zoals het touw in je katrollen, of de rem die je gebruikt mee vast te maken. Meer over touwen en remmen in het volgende deel. Mocht je vragen of opmerkingen hebben, stuur me gerust een berichtje!
Heb je vragen aan Tom? Stuur dan hier je vraag in!