Pulley system deel 2: Touw en rem

Door Tom Peek

In dit tweede artikel over pulley-systems gaan we het hebben over het gebruik van touwen en touwremmen.

Statische pulley

In een pulley system is een dubbelkatrol aan het ankerpunt (bijvoorbeeld een boom) bevestigd met een sling en een shackle. Deze pulley wordt de statische pulley genoemd omdat deze op dezelfde plek blijft en slechts het touw geleid. De andere pulley bevindt zich aan de andere kant van het pulley-system en wordt de moving pulley genoemd.

Moving pulley

Deze ‘moving pulley’ is door middel van een touw verbonden aan de statische pulley. De afstand tussen de twee pulleys is afhankelijk van hoeveel touw zich in het systeem bevindt. Door aan het touw te trekken wordt de afstand tussen de twee pulleys kleiner. Aan de ‘moving pulley’ is de webbing bevestigd. Door deze twee samen richting het ankerpunt te trekken wordt de lijn opgespannen. Soms overbrugt de moving pulley zelfs een afstand van 10 meter om een lijn op spanning te krijgen. Dit is afhankelijk van de hoeveelheid touw die er in het pulley-system zit.

Statisch touw

Het touw in het pulley-system is statisch (het touw heeft nauwelijks rek). Dit heeft als voordeel dat er geen kracht verloren gaat in de rek van het touw. Hoe lager de rek van een touw, hoe meer het geschikt is voor een pulley-system. Het is belangrijk om touw te gebruiken met voldoende breeksterke. In een normaal pulley-system bevinden zich 5 touwstrengen. De kracht van de longline wordt bijna geheel evenredig over deze strengen verdeeld. Een touw hoeft daarom niet even sterkte zijn als de lijn. De spanning op het touw is een vijfde van de kracht die op de lijn staat. Controleer altijd of het touw voldoende safety factor heeft bij de lijn die je gaat opspannen. De diameter van het touw heeft invloed op de werking van je pulley-system. Hoe kleiner de diameter, hoe efficiënter het touw zal rollen. De diameter is ook van invloed op welke touwremmen je kunt gebruiken.

Touwremmen

Als je een pulley-system aantrekt met het statische touw wil je dat de spanning daar vastgehouden wordt zodat de spanning niet van de lijn afgaat zodra je deze loslaat. Hiervoor gebruik je een touwrem. Dit is een apparaat waar het touw in één richting doorheen kan. In de andere richting wordt het touw geblokkeerd. Om de lijn weer te kunnen ontspannen hebben dit soort touwremmen een hendel waarmee het touw gecontroleerd ontspannen kan worden.

Soorten Touwremmen

Touwremmen zijn meestal zekerapparaten uit de klimsport. De meest gebruikte zijn de Petzl Grigri, Edelrid Eddy en Petzl ID. Iedere touwrem is gemaakt voor een specifieke diameter touw. De Edelrid Eddy heeft bijvoorbeeld moeite om touw met een diameter van 9mm vast te houden, terwijl de Petzl Grigri dit bijvoorbeeld veel beter kan. Balance Community heeft onderzoek gedaan naar het gebruik van touwremmen met verschillende diameters. Klik hier voor een overzicht van de resultaten. Uit de resultaten blijkt dat sommige touwremmen bij een bepaalde kracht en diameter touw een deel van de spanning niet goed vasthouden.

Reeve pulley system

Er zijn speciale technieken om het touw door beide dubbelkatrollen en touwrem te laten gaan waarbij de setup het meest efficient werkt en het grootste mechanisch voordeel behaald kan worden. De twee meest gebruikte manieren zijn de right angle reeve en de left to right reeve. In onderstaande video legt Jeremy van Balance Community uit hoe je het beste je touw in je pulleys kunt installeren. Klik hier voor verdere uitleg.

Deze video laat echter niet zien op wat voor manieren je pulleys en je rem aan het ankerpunt en de line-locker kunt bevestigen. In een van de volgende artikelen zal ik je hier meer over vertellen.

Heb je vragen aan Tom? Stuur dan hier je vraag in!